martes, 1 de julio de 2014

Raigames Céltigas, Gallas cara á Armonía.

"Pedirónme que fixera a presentacion de este disco,cousa que acetei considerándo-o un grande honor,que resulta meirande si se ten en conta que o meu coñecemento da música galega ‚ é aida pequeno da bondo.
Con todo, teño pra min que este xesto é ‚ coma unha ponte galgando por riba do Atlántico,expresión dos vencellos que xuntan a Galicia e Bretaña , dous paises que se atopan,ainda que en distinto degrau,na encrucillada das culturas latina e céltiga.
Non quero facer colonialismo cultural ao afirmar que os celtas de Bretaña, Irlanda , e outras terras,logo de ter sido afogados atá agonía polos grandes estados opresores(Francia, Inglaterra...) sentímonos satisfeitos ao ver aos galegos revalorizar a súa parte da herdanza celtiga común pra mellor defender súa personalidade nacional frente a España . Penso que o elemento céltigo ‚ é o factor esencial que lles da tanto ao pobo como ao país galego o seu carácter definitivo.
Por outra banda ,a percura das raigames céltigas pode ,con seguridade ,axudar a reforzar a loita contra da civilización antihumana, estatalizante ,arredada da natureza que é o legado de Roma ; compre inspirarse no pensamento europeo prerromano que parellamente o pensamento oriental,non pode concebir a felicidade si non é na "Armonía".


Este texto, que segue a ter a día de hoxe unha vixencia plena, foi escrito polo grande Alan Stivell no ano 1977 coma prólogo ao disco de Emilio Cao "Fonte do Araño". Eran os anos do rexurdimento da música celta non só en Galicia que tamén en Irlanda, Escocia ou Bretaña.


Ao pouco tempo do Emilio Cao rematar este traballo os gaiteiros "Faiscas do Xiabre" xuntábanse cos músicos Antón Seoane e Rodrigo Romaní pra gravaren xuntos "A Galicia de Maeloc". Nacía así Milladoiro. De todo esto era partícipe o amigo e veciño Nonito Pereira e así o conta nun artigo máis que recomendable publicado no seu Blog.

Mais voltando ao fermoso texto do Alan Stivell, é abraiante coma no derradeiro parágrafo define moitas das ideas que a día de hoxe consideramos novidade. A revindicación do celtismo fronte ao mundo romano. Unha revindicación feita coa boca grande, sen vergoña, coa fachenda do que somos e o coñecemento do que fomos. A revindicación dun celtismo que nos leve ás orixes, ao retorno á terra, á simplificación da vida,... ou nunha soa palabra á procura da ARMONÍA.


lunes, 31 de marzo de 2014

O Entendemento do Brixel.

O brixel agacha tras a súa estaticidade vexetal unha intelixencia superior. As súas raízes, fincadas na terra fonda, posúen moreas de neuronas de elevada capacidade perceptiva que se comunican entre sí a traveso de impulsos eléctricos.



O brixel, grazas a súa superior intelixencia, é quen de comprender a existenza duns seres que a pesares de precisaren da terra para a súa supervivencia non fan máis que aldraxala.

"Quizabes sexa a posición dos seus miolos", matina o brixel na súa privilexiada posición a carón da cachoeira no máis fondo avesedo, "eses seres levan os miolos no alto e non dentro da terra. Quizabes eso os faga arredar dela até procurarlle o dano". E sinte mágoa por esa caste de animais que créndose posuídores dun entendemento senlleiro camiñan cara a súa propia destrución.


miércoles, 13 de noviembre de 2013

A Música das Fadas Mariñas

Conta Plácido Castro como nunha das xornadas que pasou naquel verán de 1928 na illa Gran Blasket o seu guía e compañeiro, o londinense Doutor Flower, fixo chamar a todos os habitantes para repartir entre eles os cartos que gañara cos relatórios sobre os seus estudos na illa. Reunidos na cociña da casa do rei da illa e logo de recolleren a súa parte formouse logo foliada. Plácido conta coma os meniños e rapazas escomezaron a cantar en gaélico.
Máis o que verdadeiramente emocionou ao viaxeiro foi coma nun intre da foliada se fixo o silenzo. Un silenzo cerimonial que rachou Paddy Na hInn'sh o fiddler da illa interpretando a peza "Port na Bon Kee", hoxe escrita coma Port Na Bpucai, o que viría sendo na língua de Rosalía A Música das Fadas.

Plácido Castro aproveitou para transcribir a peza para abraio dos illeiros que non daban creto a que unha melodía das fadas se poidera representar a base de liñas e puntiños.

A lenda da peza contanos coma tres mariñeiros da illa Inis Mhic Aoibhleáin, que andaban a faenar, escoitaron unha fermosa melodía que xurdía das augas. Enfeitizados por aqueles sons bogaron tras deles na crenza de que se ían atopar coas fadas. Non atopaton ás fadas cantoras mais remataron por aprender a peza que se popularizou axiña entre os músicos daquelas illas. A tan estrano suceso adicou o poeta Seamus Heaney o seu fermoso poema "The Given Note":


Lonxe da poética da lenda atopamos a explicación actual que nos dí que aqueles mariñeiros probablemente escoitaron os cantos dos xibardos ou baleas xibadas. De ser esto certo o fermoso alalá das Blasket suporía un caso máis de imitación dos sons da natureza na música tradicional.



martes, 5 de noviembre de 2013

Un Galego en Irlanda<--->A Galician in Ireland

Debo confesar que nada sabía sobre Plácido Castro até hai poucos días cando un bó amigo puxo na miña man o libro no que se recollen os artigos e fotografías que publicou no diario "El Pueblo Gallego" entre o 24 de agosto e o 21 de setembro de 1928 nos que relataba a súa viaxe por Irlanda. Contaba daquelas o amigo Plácido 26 invernos.
Nunha fermosa pasaxe do seu relato contanos un serao fronte a lareira na casa de Kate Casey, filla do rei da illa Gran Blasket (An Blascaod Mór):
"De cando en cando, Kate, no seu inglés arcaico e encantador, cheo de xiros gaélicos, reminiscente da fala dos paisanos de Synge faime preguntas no tocante á vida en Galicia. Abraia ao saber que na nosa terra úsanse culleres de pao, que os bois erguen as redes nas nosas praias. Interésalle canto se relaciona coa nosa vida: a pesca, a agricultura. Interpreta as miñas respostas á súa familia, xa que eles non entenden o inglés e comentan estas cousas que para eles son deleitosamente exóticas..."

De imaxinarmos os sons que se escoitaban naquel serao, poderían semellarse aos desta sesión do Micho Russell e amizades, un chisco máis á norte no Country Clare. Por certo, nela vemos o uso da pandeira, exacta aquí á galega que logo evoluiría ao longo do pasado século para orixinar o Bodhran.

Plácido Castro foi educado dende cativo en escolas de Glasgow polo que daquela estaba moi ben relacionado nos eidos sociais e culturais de Londres. O seu dominio do Inglés permitiulle realizar varias traducións ao galego. Por outra banda, a súa visión da nosa terra dende o exterior fixo que acadara unha perspectiva dende a que fitaba a necesidade dunha proxeción internacional da nosa cultura e do galeguismo en xeral. Esta proxeción materializaríase na participación dunha delegación galega no Congreso de Nacionalidades Europeas celebrado en Berna no 1933.

A mesma proxeción internacional da nosa cultura que buscou o galeguismo de preguerra conqueriu, por exemplo, que os Gaiteiros de Soutelo fixeran unha xira polos mellores teatros ao longo de todo o continente americano ou que estiveran mesmo a piques de actuar na inauguración das olimpiadas de Berlín de 1936. Mágoa que tiveran que voltar para casa precipitadamente vía Lisboa. Logo todo ficou escuro, coa escuridade da noite... a longa noite de pedra.

jueves, 17 de octubre de 2013

O meniño Cúchulainn

O neno Cuchulainn, fillo do deus Lugh e da irmá ou filla do rei do Ulster Dectera, amosou as súas capacidades dende idades ben temperás.

Recibiu o nome de Setanta no intre do seu nacemento, mais sendo aínda ben pequeno sucedeu que se entretivo enredando cos outros cativos e cando quixo ir cear á casa do ferreiro Cullan xa era noite. Este soltara xa ao seu xigante can de garda que atacou ao neno para impedirlle o paso á casa. Cando os convidados á cea saíron alarmados polo balbordo atoparon ao meniño cun pé sobre o corpo do can morto.

Ao decatarse o neno de que Cullan o ferreiro se botara a chorar polo seu can ofreceuse el mesmo para gardarlle a casa. Foi entón cando Cathbad o druída do Ulster, que se atopaba entre os convidados á cea, proclamou que o nome do cativo sería dende entón Cu Chulain o que ven sendo O Can de Cullan.
Das moitas máis fazañas e aventuras que viviría Cuchulainn para ao fin morrer mozo loitando contra tres exércitos coa súa lanza Gael Bog na man, falaremos noutras ocasións.

Caoineadh Cu Chulain ou o Laído por Cuchulainn, é un fermoso slow air (o que viría sendo o noso alalá) que aquí vos deixo na interpretación maxistral dun novísimo Davy Spillane para o encete do espectáculo Riverdance.

martes, 24 de septiembre de 2013

Serous transatlanticos

Xa longamente temos falado das relacións entre as nosas músicas e as dos nosos curmáns de alén do atlántico. Toca agora tirar a destaque unha iniciativa dos nosos irmáns do norte para achegárense aínda máis, botar unha alancada e deixar un pé en cada beira. A esta alancada, que foi organizada polas cadeas de televisión BBC4, BBC Scotland e RTE (Tv pública irlandesa), puxéronlle o nome de "Trasatlantic Sessions". A idea consistiu na realización de encontros entre recoñecidos intérpretes de música celta de Irlanda e Escocia con outros non menos recoñecidos da que se deu en chamar Americana music (Bluegrass, Country, Hillbily...). Pois ben, como é que "cada animal coñece ao seu igual" logo xurdiu a maxia. Velaquí un exemplo da fermosa mistura entre música celta e bluegras (o que ven sendo coma xuntar a nai e maila filla) da man de Dan Tyminski (Guitarra e voz), Michael McGoldrick (Frauta irlandesa) e o mestre do dobro Jerry Douglas entre outros xenios. E a drede deixei para o remate o bocado máis doce: O mestre da gaita irlandesa Ronan Browne dirixindo unha autentica liturxia musical. Así que fóra luces, fitemos cara dentro e deixémonos aboiar até fundirmos co espírito da nai...

viernes, 20 de septiembre de 2013

Das feridas do pasado ao futuro primitivo

Nada conhezo de Marcos Lourenzo agás este relatório. A súa análise da Galiza actual é lúcida e directa coma uma frecha que afonda no albo do espírito que nos define coma pobo. A súa mensaxe cheganos cun aquel de lembranza, a da verdade esquecida, amais do recendo dese futuro primitivo ao que moitos temen e algúns desexamos... Dinos o autor:
"De pequeno eu vivía na Coruña. Ou mellor dito, sobrevivía na cidade, sometido a unha especie de estado de excepción, coma un intruso agochado nas marxes dun territorio estraño. Fun o último de tres irmáns e o primeiro en nacer na urbe. Pertenzo logo á primeira xeración urbana dunha familia de inmigrantes..."
Eiquí tedes o texto completo e unha boa banda sonora